ÇOCUĞA SORUMLULUK KAZANDIRMA

Sorumluluk bireyin yaş, cinsiyet ve gelişim düzeyine uygun olarak yüklendiği yüklenmek zorunda olduğu görevleri yerine getirmesidir. Bu duygu erken çocukluk devrelerinden itibaren çocukta gelişir. İki buçuk yaşından itibaren, çocuğun döküp saçacağını bile bile ona kendi başına yemek yeme fırsat tanıma, döktüğü oyuncaklarını toplamasını bekleme,kendi odası ve yatağını kabullenmesini sağlama sorumluluk alma sürecinde çocuğu cesaretlendirir ve olumlu yol kat etmesini sağlar. Böylece çocuk kendini yöneteceğinden güven duygusunu kazanır.

Aile içi iletişim-etkileşim sonucunda çocukta "ben değerliyim"ya da "ben değersizim" Duygusu Gelişir. Çocuğun kendini önemli hissetmesi onun kişilik gelişimi veya sosyal ilişkileri açısından önemlidir. Çocuğun kendini değerli olarak görmesi, öncelimle yakın çevresinden kabul görmesine bağlıdır. Bunun içinse çocuğa uygulama fırsatı tanınmalıdır. Dilendiğince giyinen, giysisini seçen , istediği resmi yapan, yemeğini baskısız yiyen, hareketlerine katı sınırlar getirilmeyen, kişiliğine saygı gösterildiğini gören ve kendini özgürce ifade eden çocuk "ben değerliyim" diye düşünür. Bu da onu başarılara ve yeni atılımlara, dolayısıyla sorumluluk almaya yönlendirir. Çocuğa kendine yetmeyi ve kendini yönetmeyi öğretmek gerekir. Ona özgür bir ortam hazırlamalı, ayakları üzerinde durmayı, kendi kanatlarıyla uçmayı öğretmelidir. Çocuğun yaşına ve gelişim düzeyine uygun sorumluluklar verilip, başarması için desteklenmelidir. Secim yapması engellenmelidir. Sorumluluk alanlarında çocuğun çabalarına saygı gösterip kendi başına düşünüp sorunları çözmesi sağlanmalıdır.

Ebeveynler olarak neler yapmalıyız?

•  Mesajınızı iletin : Öncelikle çocugunuz, sizin ondan ne istediğinizi net ve açık bir şekilde bilsin. Mesela, 
• "kardeşinle kavga etmeni istemiyorum" 
• "odanı toplamalısın" 
• "her gün bir saat ders çalışmanı istiyorum" 
•  Simdiye dek kullandiginiz ve bir işe yaramayan cezalandırma yontemlerini birakın. 
•  Çocugunuza, istediginiz yapmaz ise sonucun ne olacagini ve bundan da kendisinin sorumlu oldugunu soyleyin. Mesela, 
• "kardeşinle kavga edersen sinemaya gidemezsin" 
• "odanı toplamazsan arkadaslarınla buluşamazsın" 

Bu son ve en önemli aşamadır..soylediginiz sözün arkasında durun..asla yerıne getiremeyeceginiz sözler sarfetmeyin..

Muhakkak çocugunuz ısrarla istemediginiz şekilde davranacaktır, ancak sizin dediklerinizi yapacağından emin olursa davranışını değiştirecektir.

Şayet bir kez tutarsız davranırsanız. bunu en kısa zamanda suistimal edileceğini bilmelisiniz.
Siz tutarli ve kararli oldugunuz sürece, çocugunuz davranislarinin sonucundan kendisinin sorumlu olduğunu ve yapması gereken bir işi yapmaz ise sonuçlarına katlanması gerektiğini öğrenecektir..

Toplumumuzun, davranışlarının sorumluluğunu almasını bilen yetişkinlere ihtiyacı vardır.